Pierwszy marszałek Polski. Uznawany za twórcę niepodległości Polski. Od młodości związany z działalnością konspiracyjną. W 1888 zesłany na Syberię. Wstępuje do PPS i od 1893 jest redaktorem naczelnym "Robotnika". Ponownie aresztowany w 1900 uciekł z więzienia w Petersburgu. Udaje się w 1904 do Japonii, gdzie stara się o poparcie dla sprawy polskiej.
Po rozłamie w PPS w 1906 r objął przywództwo PPS Frakcja Rewolucyjna i organizował grupy bojowe PPS. Przewidując wybuch międzynarodowego konfliktu tworzy w Galicji paramilitarny Związek Strzelecki. Po wybuchu I wojny światowej na czele dowodzonej przez siebie I Brygady Legionów wkroczył do zaboru rosyjskiego. W 1916 podaje się do dymisji. Po powrocie z internowania w Magdeburgu obejmuje władzę jako Naczelnik Państwa i Naczelny Wódz. Twórca zwycięstwa nad Armią Czerwoną w wojnie 1920 r. W 1923 wycofuje się z życia publicznego i osiada w Sulejówku. W maju 1926 r. przeprowadza zamach stanu, ale nie przyjmuje ofiarowanej mu godności prezydenta, zatrzymując funkcje ministra spraw wojskowych i generalnego inspektora sił zbrojnych. Pochowany na Wawelu.
W Toruniu przebywał oficjalnie w czerwcu 1921 r. Dwukrotnie był tu prywatnie. Tytuł honorowego obywatela przyznano mu dwa dni po śmierci - 14 maja 1935 r.